σαν snuff film ένα πράμα...

Το βίντεο που ακολουθεί είναι ένα αμερικάνικο real-time θριλεράκι που απευθύνεται σε πολύ άσχημα γούστα, γι αυτό όσοι αποστρέφονται τη βία, θα πρότεινα να μην επιχειρήσουν να το δουν.

Ο πρωταγωνιστής του δεν ζει πια. Μεταφέρθηκε τη μέρα του περιστατικού, δηλαδή στις 5 Ιουλίου 2011 σε νοσοκομείο, ήδη σε κωματώδη κατάσταση, με βαριά κατάγματα σε πρόσωπο, κεφάλι και λαιμό. Για το κώμα όμως δεν ευθύνονταν τα δεκάδες σπασμένα κόκαλά του, αλλά η υπερβολική και παρατεταμένη πίεση στον θώρακα, που είχε υποστεί ακριβώς πριν τη νοσηλεία του, πίεση η οποία του έφραξε την αναπνοή και άρα διέκοψε την οξυγόνωση του εγκεφάλου του. Πέντε μέρες μετά, αποσυνδέθηκε με τη συγκατάθεση των γονιών του από τη μηχανική υποστήριξη και ξεψύχησε.

Το παλικάρι που χάθηκε άδικα των αδίκων, λεγόταν Kelly Thomas, ήταν 37 ετών, άστεγος στην Καλιφόρνια επί δύο χρόνια, και επιπλέον, ήταν διαγνωσμένος σχιζοφρενής. Η δολοφονία του έχει καταγραφεί με καθαρότητα και άρα δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης του τι ακριβώς συνέβη. Μάρτυρες μάλιστα, κατέθεσαν πως οι αστυνομικοί που τον σκότωσαν γνώριζαν από προηγούμενες περιπολίες τους πως επρόκειτο για ψυχικά πάσχοντα, πλην ακίνδυνο άστεγο άνθρωπο.

Όσο βλάκας κι όσο αστοιχείωτος κι αν είσαι, δε μπορεί να μην έχεις ακουστά πως το συνηθέστερο σύμπτωμα της σχιζοφρένειας είναι το αίσθημα καταδίωξης που βιώνουν οι ασθενείς. Πόσω μάλλον αν μιλάμε για εν ενεργεία αστυνομικούς, εκπαιδευμένους δηλαδή στην αντιμετώπιση και ψυχοπαθών πολιτών. Η αντίσταση άρα ενός σχιζοφρενούς εκτός θεραπείας, όπως ο Kelly, στην απαίτηση αστυνομικών να υπακούσει στις εντολές τους προκειμένου να συλληφθεί, πέρα από αναμενόμενη ήταν και πολύ εύκολο να καμφθεί, με τον κατάλληλο, ήπιο χειρισμό.

Αντ’ αυτού όμως, ο Kelly υπέστη επί ένα τέταρτο της ώρας ένα θανατηφόρο βασανιστήριο. Τριάντα ολόκληρα λεπτά διήρκησε η φονική σύλληψη, εκ των οποίων τα τελευταία δεκαπέντε, όργανα του Νόμου επιτίθεντο ομαδικά σε έναν άοπλο, ξερακιανό άντρα με εμφανώς διαταραγμένη ψυχική υγεία, που δεν τους απείλησε, απεναντίας τους εκλιπάρησε αμέτρητες φορές, πεσμένοι καθώς ήταν τόσοι άντρες πάνω του, να τον αφήσουν να πάρει αναπνοή. «Dad, they 're killing me!», τον ακούμε να επαναλαμβάνει πολύ καθαρά.

Σημειωτέον, ο Kelly ήταν εντελώς αθώος. Έτυχε απλώς να περιφέρεται κοντά σε ένα πάρκινγκ, στο οποίο οι δολοφόνοι του κατέφθασαν, κατόπιν ειδοποίησης στο αστυνομικό τμήμα πως κάποιος εκεί βανδάλιζε αυτοκίνητα. Κι ο άτυχος νέος, λόγω της ιδιορρυθμίας του σε εμφάνιση και συμπεριφορά και λόγω της άσκοπης βόλτας του στο λάθος σημείο τη λάθος ώρα, θεωρήθηκε ύποπτος. Στο 15:20’ του βίντεο, αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για εκείνον.

O αστυνομικός Manuel Ramos ακούγεται να του λέει: «See my wrists? Now I’m going to fuck you up!». Είκοσι δευτερόλεπτα μετά, χωρίς κανέναν αντικειμενικό λόγο, ένας δεύτερος αστυνομικός, ο Jay Cicinelli, χτυπάει τον Kelly με δύναμη. Ένα τέταρτο αργότερα, ήταν πια απολύτως παραδομένος στα χέρια τους, καθότι εγκεφαλικά νεκρός. 

Οι δάσκαλοί μου, προσπάθησαν πολύ να με μάθουν να μην κρίνω τους ανθρώπους απ’ τη φάτσα. Το κάνω όμως. Δεν είμαι περήφανη γι αυτό, πάντως το κάνω συνέχεια. Πιστεύω πως όλοι το κάνουμε σ’ ένα βαθμό κι ας ξέρουμε πως είναι λάθος τακτική. Στην περίπτωση αυτού του φόνου λοιπόν, θα χρησιμοποιήσω φωτογραφίες των δύο εκτελεστών και του θύματος, εν γνώσει μου πως το εγχείρημα είναι παρακινδυνευμένο, γιατί μπορεί εύκολα να παρερμηνευθεί πως αντίκειται στον ορθό Λόγο.

Ο Kelly θανατώθηκε με πρωτοφανή αγριότητα, ουσιαστικά εξαιτίας της φυσιογνωμίας του. Αν ήταν κουστουμαρισμένος και καλοξυρισμένος, κανείς δε θα του είχε επιτεθεί στα καλά καθούμενα κι αν ακόμα είχε συμβεί κάτι τέτοιο, τουλάχιστον δε θα τον είχαν στείλει στον τάφο.

Αυτό ακριβώς προσπαθεί η Επιστήμη να εξουδετερώσει. Διδάσκει πως είναι ολέθριο να κρίνουμε τους άλλους απ’ την εξωτερική εμφάνιση, το μούτρο, το σουλούπι και τις κινήσεις, κάποιες φορές αυτή η πρακτική αποδεικνύεται έως και θανατηφόρα. Ο Kelly, επί της ουσίας, υπήρξε θύμα ενός στερεοτύπου. Της εσφαλμένης δηλαδή πεποίθησης πως ένας ρακένδυτος, αξύριστος άντρας με παράξενη συμπεριφορά είναι επικίνδυνος.

Ίσως και ενός δεύτερου, εξίσου λανθασμένου στερεότυπου, αυτού που πολλοί επιμένουν να χρησιμοποιούν ακόμα και στις μέρες μας, παρότι αποδεδειγμένα σφαλερό, και το οποίο λέει ότι οι ασθενείς που πάσχουν από ψυχικά νοσήματα είναι πιο επικίνδυνοι από τους υπόλοιπους ανθρώπους.

Αυτό είναι ένας μύθος. Πιο απλά, είναι ψέμα. Είναι μάλιστα ένα χυδαίο, ευρέως διαδεδομένο ψέμα, στο οποίο πολύ συχνά βασίζονται άνθρωποι από το στενό περιβάλλον ψυχοπαθών και όχι μόνο, για να διασφαλίσουν τα δικά τους προσωπικά συμφέροντα. Φυσικά, ο θάνατος του Kelly οφείλεται εξίσου και στην κακή του τύχη, που τον έφερε αντιμέτωπο με άνδρες του Νόμου όχι ιδιαίτερα ευφυείς και επιπλέον αδίστακτους, προθυμότατους να ασκήσουν περιττή βία.  

Στη μνήμη του Kelly λοιπόν, θα αντιπαραβάλλω τις φωτογραφίες του με αυτές δύο εκ των εκτελεστών του, των αστυνομικών jay Cicinelli και Manuel Ramos, οι οποίοι απ’ όλους τους συμμετέχοντες στη δολοφονία ήταν που κρίθηκαν ένοχοι.

Εξηγώ όμως, πως δεν εφαρμόζω εδώ το «οφθαλμός αντί οφθαλμού», παρότι είναι αλήθεια ότι εξοργίστηκα νωρίτερα παρακολουθώντας το βίντεο της δολοφονίας του Kelly Thomas. Ούτε η σύγκριση των φωτογραφιών που ακολουθούν επιβεβαιώνουν πως οι φυσιογνωμίες δεν αποδεικνύουν το περιεχόμενο των ανθρώπων. Μάλλον το αντίστροφο ισχύει σ’ αυτή την περίπτωση. Και γι αυτό τις παραθέτω. Θέλοντας να καταδείξω, μέσω αυτού του τρανταχτού παραδείγματος, πόσο δύσκολο είναι στην πράξη το να μην κρίνουμε τους ανθρώπους γύρω μας από την εμφάνισή τους.   

Όσο δηλαδή κι αν οι φωτογραφίες των δολοφόνων του Kelly, λειτουργούν επιβαρυντικά για τους ίδιους, τελικά αυτό που προσπαθώ να πω εδώ, είναι πως τη στιγμή που τους κρίνουμε εμείς αρνητικά, επηρεασμένοι από το έγκλημα που διέπραξαν και, εξαιτίας της φυσιογνωμίας τους, σκεφτόμαστε «μα, απ’ τη φάτσα, καταλαβαίνεις πως πρόκειται για φονιάδες!», αναπαράγουμε άθελά μας το ίδιο ακριβώς λάθος που κόστισε στον Kelly τη ζωή του.

Αυτό το λάθος, που καταλήγει σε εσφαλμένες κρίσεις, άρα σε αδικίες κάθε είδους, ακόμα και στον θάνατο ανθρώπων, η Επιστήμη σήμερα πασχίζει να το περιορίσει κατά το δυνατόν. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Προσωπικά, πάντοτε έχω στο μυαλό μου όσα διδάχθηκα, δυσκολεύομαι όμως πολύ να τα εφαρμόσω στην πράξη. Τα στερεότυπα κάθε είδους είναι οι πιο άμεσες και κυρίως οι πιο εύκολες λύσεις. Ωστόσο, είναι επιτακτική ανάγκη να απαλλαγούμε απ' αυτά, τουλάχιστον όσοι θέλουμε να κοιμόμαστε ήσυχοι, νιώθοντας πως αδικούμε τους συνανθρώπους μας όσο λιγότερο γίνεται. 
 

ο αστυνομικός, Jay Cicinelli, βασικός υπεύθυνος για τον θάνατο του Kelly Thomas

ο αστυνομικός, Manuel Ramos, βασικός υπεύθυνος για τον θάνατο του Kelly Thomas

ο Kelly Thomas, φωτογραφημένος στις 19.05.2009

ο Kelly Thomas, μερικές μέρες πριν τη δολοφονία του

ο Kelly Thomas, όπως τον κατάντησαν οι αστυνομικοί, στις 05.07.2011