 | |
| Έρως και Ψυχή, Antonio Canova - 1787, Λούβρο |
Λοιπόν, βρήκα ένα που μπορεί να σας αρέσει.
Για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό σίγουρα γνωρίζετε πολλά. Σωστά;
Αλλά το πως φιλιόντουσαν οι πρόγονοί μας όταν ερωτοτροπούσαν, το ξέρετε;
Δεν το ξέρετε. Μάλλον δε σας έχει απασχολήσει ποτέ. Πολύ ωραία. Θα σας απασχολήσει αμέσως τώρα. Και για να προλάβω κάνα-δυο ζωηρούς αναγνώστες, το φιλί είναι τέχνη που βέβαια εξαρτάται άμεσα από την κουλτούρα των συμμετεχόντων, κατ’ ουσίαν δηλαδή είναι πολιτιστικό προϊόν. Και εκτός από πηγή ηδονής, το ερωτικό φιλί είναι επίσης ένα είδος μύησης, μία τελετή ενσωμάτωσης, ένας τρόπος μετάληψης και κοινωνίας, άρα τα πονηρά μειδιάματα, κύριοι, νομίζω περιττεύουν.
Έχουμε και λέμε, λοιπόν.
Οι αρχαίοι συμπαθούσαν πολύ ένα τρόπο φιλήματος που λεγόταν «περιπεταστόν». Τι ήταν αυτό; Θα σας γελάσω. Δεν ξέρω. Ξέρω όμως τι ήταν το «μανδαλωτόν». Σύμφωνα με τον βυζαντινολόγο και ακαδημαϊκό Φαίδωνα Κουκουλέ (1881-1956), αυτό το φιλί ήταν «ποικίλον, ηδύ, θηλυδριώδες και κατεγλωττισμένον».
Το λεγόμενο «καταγλώττισμα» ήταν λέει είδος αισχρού φιλήματος, κατά το οποίο ο άνδρας, στη διάρκεια της συνουσίας, «την γλώτταν αυτού τω της γυναικός εμβάλλη στόματι». Ο «λαφυγμός» ήταν μια παραλλαγή του προηγούμενου. Τα ρήματα «λάπτω» και «λαφύσσω» σημαίνουν ρουφώ, άρα αντιλαμβάνεστε περί τίνος επρόκειτο. Ευτυχώς, στις μέρες μας, ένα περιπαθές φιλί δε θεωρείται πια αισχρό, όπως στην εποχή του κυρίου Κουκουλέ.
Συνεχίζω. Το «γιγγλυμωτόν» ήταν λιγότερο φιλί και περισσότερο πιπίλισμα. Το «δράπετον» (ή αλλιώς «δρεπτόν») αναφέρεται από τον κωμικό ποιητή Τηλεκλείδη, αλλά δεν έχω ιδέα τι ακριβώς ήταν. Ούτε ο «σκιμβασμός», ούτε το «σύστομον». «Χύτρα» όμως λεγόταν το φίλημα κατά το οποίο ο εραστής έπιανε τ’ αυτιά της ερωμένης ή του ερωμένου, όπως πιάνουμε τα χερούλια της κατσαρόλας. Ναι, ή του ερωμένου έγραψα. Σωστά διαβάσατε. Στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό ο έρωτας αφορούσε περισσότερο αυτό που αισθανόταν ο άνδρας για έναν έφηβο και πολύ λιγότερο για μία γυναίκα. Sorry αν σας απογοητεύω φίλτατοι, αλλά αυτή είναι η πάσα αλήθεια.
Επίσης, όταν οι αρχαίοι έλεγαν «ποπύσματα», εννοούσαν τα κενά φιλήματα, τα φιλάκια στον αέρα δηλαδή, που απευθύνονταν προς το αγαπημένο πρόσωπο. Είχαν ακόμα και ταχυδρομικά φιλιά οι προκάτοιχοί μας. Βέβαια. Τα έστελναν με το δάχτυλο. Αγνοώ το πως, αλλά υποθέτω πως με κάποια χρωστική άφηναν στο χαρτί το αποτύπωμά τους (μωρέ τι γράφει ο Λεντάκης; είχαν οι αρχαίοι χαρτί; που το άφηναν το αποτύπωμα; μη χειρότερα!). Εμείς πάλι, που όλα τα κάνουμε πρόχειρα, γράφουμε “x” και τελειώνει η υπόθεση.
Επινοητικότατοι οι πρόγονοί μας! Αυτά λοιπόν τα είδη ερωτικού φιλήματος βρήκα εγώ. Πιθανώς να υπήρχαν κι άλλα. Πολύ θα ήθελα να μάθω από εσάς περισσότερες λεπτομέρειες, αν τυχόν γνωρίζετε κάτι σχετικό.
Μ’ άρεσε, τέλος, μια φράση που είδα κάπου γραμμένη κι έτσι τη μεταφέρω εδώ να τη διαβάσετε κι εσείς: «η αφροδίσια πράξη έχει και τέλος και κορεσμό, εάν δε της αφαιρέσεις τα φιλήματα είναι μηδέν, ένα τίποτα».
Δεν πιστεύω να σοκαρίστηκε κανείς μ’ αυτά που διάβασε... Μπα. Ωραία. Tώρα, όσο για το άγαλμα της φωτογραφίας φυσικά δεν είναι αρχαιοελληνικό. Ούτε άλλωστε ο μύθος του Έρωτα και της Ψυχής. Οι Ρωμαίοι νομίζω ήταν πιο ρομαντικοί από 'μας σε τέτοια ζητήματα. Πιο "λεπτοί", πιο φίνοι. Αν δεν έχετε διαβάσει την ιστορία αυτή, ψάξτε τη στο διαδίκτυο. Αξίζει τον κόπο!
