μάγκας, γένους θηλυκού!

Lydia Cacho, ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Τελικά, δεν ήταν μόνο η Φρίντα. Κάτι πρέπει να γίνεται εκεί κάτω στο Μεξικό, γιατί πολλές γυναίκες τους γεννιούνται με κότσια που θα τα ζήλευαν και οι πιο σθεναροί άντρες. Το μεγάλο καμάρι των Μεξικανών στις μέρες μας δε, ακούει στο όνομα Λυδία Κάτσο.

Βέβαια, αυτή η γυναίκα που γεννήθηκε στο Μεξικό πριν από σαράντα εννέα χρόνια, είναι κατά το ήμισυ Γαλλίδα. Η γαλλικής καταγωγής μητέρα της ήταν άλλωστε που με τη δική της δράση, τη δίδαξε από πολύ νεαρή ηλικία την αξία της ανιδιοτελούς προσφοράς. Μάλλον όμως δε θα μπορούσε να φανταστεί πως τραβολογώντας απ’ το χέρι τη μικρή Λυδία στις μεξικάνικες φτωχογειτονιές, προς χάριν τότε των δικών της αγαθοεργιών, μεγάλωνε μία σπουδαία γυναίκα που θα κατέληγε μερικά χρόνια αργότερα μία δαφνοστεφής ακτιβίστρια.  

Μέχρι να συμβούν αυτά βέβαια, μεσολάβησαν πολλά και διάφορα. Η Λυδία στάλθηκε για σπουδές στη Σορβόννη, «τρίφτηκε» στην σκληρότητα της πραγματικότητας καθώς στη διάρκεια της φοιτητικής ζωής της δούλευε ως καμαριέρα, αρρώστησε κάποια ώρα σοβαρά με νεφρική ανεπάρκεια και λίγο έλειψε να πεθάνει, διάβασε, είδε, έμαθε, έπαθε, ωρίμασε κι ύστερα άρχισε να δουλεύει, γράφοντας στήλες τέχνης και διασκέδασης, σε εφημερίδες.

Γρήγορα όμως, οι φεμινιστικές αντιλήψεις της μητέρας της που είχαν ζυμωθεί καλά μέσα της, την οδήγησαν στην ερευνητική δημοσιογραφία. Η πένα της έγινε αιχμηρή και καταπιάστηκε με το ζήτημα της βίας εναντίον των γυναικών. Κάπως έτσι, στα τριάντα έξι της χρόνια, δέχθηκε επίθεση από κάποιον άγνωστο, ο οποίος τη βίασε, φροντίζοντας μάλιστα να της σπάσει και κάμποσα κόκαλα. Και η Λυδία, μόλις συνήλθε από τα αντίποινα που είχε υποστεί, αντί να παραιτηθεί απ’ τον αγώνα της, ίδρυσε ένα καταφύγιο για κακοποιημένες γυναίκες. Αυτό συνέβη το σωτήριο έτος 2000.   

Έκτοτε, οι δημοσιεύσεις της σχετικά με θέματα κακοποίησης γυναικών, εφήβων και παιδιών εντατικοποιήθηκαν και το 2004, με το βιβλίο της «οι δαίμονες της Εδέμ», κατόρθωσε να προκαλέσει εθνικό σκάνδαλο, καθώς έριξε φως σε ό,τι πιο σκοτεινό, την παιδοφιλία και στο πως στην πατρίδα της, πολιτικοί μαζί με επιφανείς επιχειρηματίες ευθύνονταν για ένα ολόκληρο κύκλωμα εκμετάλλευσης και σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. 

Λίγο μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, η Λυδία συνελήφθη με την κατηγορία της δυσφήμισης και φυλακίστηκε. Στη φυλακή, ξυλοκοπήθηκε αγρίως και αν δεν είχε αφεθεί ελεύθερη με εγγύηση, τα πράγματα ίσως να είχαν πάρει πολύ άσχημη τροπή. Η υπόθεσή της έφτασε στο ανώτατο δικαστήριο και η ίδια έγινε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του Μεξικού που κατέθεσε εκεί.

Τα Ηνωμένα Έθνη, δεδομένης της έκτασης που είχε πάρει το θέμα και της φανερής απειλής ενάντια στη ζωή της, της πρόσφεραν νομική προστασία και πολιτικό άσυλο, της πρότειναν δηλαδή να εγκαταλείψει τη χώρα. Παράλληλα, η Λυδία Κάτσο, άρχισε να κατακτάει σημαντικά διεθνή βραβεία για τη δράση της. 

Το 2006, βραβεύτηκε για το δημοσιογραφικό θάρρος της με το αριστείο «Luis Francisco Ojeda», που έχει το όνομα του εβδομηντάχρονου σήμερα, απροσκύνητου Πορτορικανού δημοσιογράφου. 

Την επόμενη χρονιά, η Διεθνής Αμνηστία, στη μνήμη της μεγάλης ακτιβίστριας που αφιέρωσε τη ζωή της στους κρατούμενους συνείδησης, βράβευσε την ατρόμητη Μεξικανή δημοσιογράφο με το «Ginetta Sagan», για τον αγώνα της υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών.

Μία χρονιά μετά, η UNESCO της απένειμε το βραβείο «Guillermo Cano», που φέρει το όνομα του Κολομβιανού δημοσιογράφου, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1986, έχοντας ανοίξει πόλεμο στα καρτέλ ναρκωτικών που ταλάνιζαν τη χώρα του.

Τον επόμενο χρόνο, δηλαδή το 2009,  η Λυδία Κάτσο απέσπασε και το μετάλλιο «Wallenberg» του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, τιμή που προορίζεται για ανθρωπιστές με εξαιρετική αυτοθυσία και ανυπολόγιστη προσφορά σε ανυπεράσπιστες και καταπιεσμένες υπάρξεις, αφού αντανακλά το έργο του Raoul Wallenberg, του Σουηδού διπλωμάτη, ο οποίος έσωσε δεκάδες χιλιάδες Εβραίους στη Βουδαπέστη, λίγο πριν ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος φτάσει στη λήξη του.

Το 2010, η Λυδία κέρδισε άλλη μία σημαντική τιμητική διάκριση. Της απονεμήθηκε το PEN, ένα βραβείο θάρρους που αφορά άφοβους διεθνείς συγγραφείς. Και το πιο πρόσφατο βραβείο της, το κέρδισε πέρσι, όταν τιμήθηκε με το βραβείο Ούλοφ Πάλμε, ύψους  εβδομήντα πέντε χιλιάδων δολαρίων, για το «εξαιρετικό της θάρρος στην αποκάλυψη της διαφθοράς και του εγκλήματος».

Η συγγραφέας βέβαια έχει βραβευτεί συνολικά, και για τα υπόλοιπα βιβλία που έχει γράψει, όλα τους ακτιβιστικού περιεχομένου. Στο «αναμνήσεις μιας ατιμίας», για παράδειγμα, αφηγήθηκε την άσχημη περιπέτεια που ακολούθησε τη δημοσίευση του βιβλίου της «οι δαίμονες της Εδέμ», στο «σκλάβοι της εξουσίας», καταπιάστηκε με τη σωματεμπορία και ειδικότερα με τη σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών και των κοριτσιών ανά τον κόσμο, στο «με το παιδί μου», μίλησε απερίφραστα για την κακοποίηση των παιδιών, ενώ στο «ένα τιτίβισμά μου», κοινοποίησε τις σκέψεις της για το φεμινιστικό κίνημα και τον ακτιβισμό.

Το καινούργιο της βιβλίο, με τίτλο «η ανείπωτη ιστορία της διεθνούς εμπορίας σεξ», θα βγει στη δημοσιότητα σε πέντε μόλις μέρες από σήμερα και αναμένεται συγκλονιστικό. Τι να ευχηθώ; Εύχομαι εμείς οι γυναίκες να την καμαρώνουμε πολλά χρόνια ακόμα ως άξια εκπρόσωπο του φύλου μας και βέβαια, εύχομαι... να  μην έχει το τέλος που φοβάμαι πως αργά ή γρήγορα θα έχει.